İnovasyon Nedir? Silikon Vadisinde Nasıl Yapılır?
Güncelleme tarihi: 23 Tem 2021
İnovasyon, yeni fikirleri, ürünleri, süreçleri hayata geçirme sürecidir. Bu konuda dünyadaki öncü yer, Silikon Vadisidir. Peki Silikon Vadisindeki inovasyonun kaynağı nedir? Bunu kendi ülkemizde de uygulayabilir miyiz?
İnovasyon bir tercih midir?
Silikon vadisindeki şirketlerin kurucuları yüzlerce başarı hikayesine şahit oluyorlar. Sadece okumuyor, etraflarında görüyor ve kendileri de bu süreçten geçiyorlar. Vadide şirketler, bu tarz kurucular tarafından kurulduğu veya bu tarz yatırımcılar tarafından fonlandığı için şirketlerin hedefleri de çok yüksek seviyelerde oluyor. Çünkü bunun mümkün olduğu biliniyor ve ‘unicorn’ olmaya giden yolda bunun şart olduğu düşünülüyor.
Ayrıca vadide insan gücü en pahalı kaynak. Bir çalışanın şirkete olan masrafı sadece maaşı değil; onu mutlu etmek için harcanan bütçeleri, sınırsız izin imkanlarını, en kapsamlı sağlık sigortalarını da içeriyor. Bu sebeple vadide işe alım, adım adım gerçekleşiyor. Diğer çalışanlar yetişemediği için iş kaybı olduğu veya fırsat kaybı olduğu durumlarda işe alıma başvuruluyor.
Mesela pazarlama ekibine işe alım yapılacaksa ilk önce bir kişi işe alınıyor ve piyasadaki en başarılı kişiye ulaşmak hedefleniyor. Şirketin sahip olduğu yüksek hedef, bu çalışanın da hedefini oluşturuyor. Örnek olarak, şirketin hedefi gelirlerini her hafta %10 arttırmaksa, çalışanın da hedefi bir üründen veya bir ülkeden gelen gelirin her hafta %10 artması olarak belirleniyor.
Bu hedef geleneksel yollarla gerçekleştirilebilir mi?
4–5 kişilik bir ekip kurulursa ve bu ekip sürekli çalışırsa geleneksel yollarla bu hedef gerçekleştirilebilir. Diğer şirketlerin neler başardığı incelenir, çalışanların eski tecrübelerinden yararlanılır ve şu ana kadar başarılı olduğu bilinen aktiviteler şirket için uygulanır.
Peki bu hedefi yalnızca 1 kişi gerçekleştirebilir mi?
Bu noktada anlıyorsun ki, Silikon Vadisinde inovasyon bir tercih değil. İnovasyon zorunluluk. İnovatif olmadığın sürece geleneksel bir şirkette, bir ekibin 7–24 çalışarak yakaladığı başarıyı tek başına yakalayamazsın.
Güç ve Güven
İnovasyonun önemini anlamak inovasyon için sadece ilk adım.
İnovasyon için özgür olmalısın. Belirli alanlarda kimseye danışmadan atabileceğin adımların, özgürlük alanın olmalı. Yanlış yaptığında işini kaybetmeyeceğini bilmelisin. Sana güvenildiğini hissetmelisin.
Yöneticin, peşine düştüğün şeyin yanlış olduğunu bilmesine rağmen, denemene izin vermeli. Bu senin özgürlük alanını, kendine güvenini arttıracak ve ileride daha güzel işler başarmanı sağlayacak.
Ben Cambly’de, şirketin CEO’suna direk raporluyorum. Ama bu raporlama Türkiye’deki sistemden çok farklı.
Gerçekleştirdiğimiz toplantılarda, son zamanlarda yaptığım projelerden ve ileride yapacağım projelerden bahsediyorum. CEO da kendi deneyimleri doğrultusunda görüşlerini söylüyor, tavsiyelerde bulunuyor. Ama izin almıyorum. Tavsiyeler doğrultusunda projelerimi şekillendirebilirim veya şekillendirmeyebilirim. Biliyorum ki bu benim kararım.
Dene, Dene, Dene
Gerekli koşullar sağlandıktan sonra inovasyonu gerçekleştirmek için gereken ve bence vadinin en önemli özelliği, durmadan sıkılmadan denemek.
Vadide herkes, her gün yeni birşeyler deniyor.Girişimciler yeni iş alanları, yazılımcılar yeni yazılım araçları, pazarlama profesyonelleri yeni yöntemler, yazarlar yeni yazı türleri deniyorlar.
Pek çok şirkette düzenli aralıklarla inovasyon toplantıları yapılıyor. Bu toplantıların amacı herkesin neyi denediğini öğrenmek. Bu şekilde, hem denemeyi ön plana çıkartan bir kültür oluşturuluyor hem de bu denemelerden alınan önemli dersler çalışanlar arasında paylaşılıyor.
Ben her hafta toplantımızda en azından 5 farklı denememi anlatıyorum. Hangilerinin başarılı, hangilerinin başarısız olduğundan bahsediyorum. Geriye dönüp sonuçları inceleyince en güvenerek, en inanarak yaptığım denemelerin genelde çok az etkisi olduğunu görüyorum. Aynı şekilde inancımın tam olmadığı bazı denemelerde de ortalamanın çok üstünde başarılı sonuçlar aldığımı görüyorum. Ve bu şekilde farkediyorum ki öngöremediğim başarılar, bir değil birkaç haftalık hedefin yakalanmasına tek başına sebep olabiliyorlar.
Bundan sonra yol daha da netleşiyor, denemeye devam et.
Ben & Jerry’s’in arka bahçesinde bir dondurma mezarlığı olduğunu ve başarısız olan dondurma çeşitlerini tatlı bir merasimle buraya gömdüklerini biliyor muydunuz?
Öğrenmenin Önemi
Bu kadar denemenin amacı illa ki birinde başarılı olacağını bilmekten geçiyor. Peki cidden bazıları başarılı oluyor mu? Hayır. Bazen uzun bir süre denediklerinin hepsinin başarısız olduğunu görebiliyorsun.
Bu noktada sana şirket yöneticileri, yatırımcılar ve hatta iş arkadaşların tarafından yöneltilen soru: ‘Ne öğrendin?’ oluyor.
Herkes öğrenmeyi amaçlıyor. Çünkü günün sonunda ne yarattığın kadar, bundan sonra ne yaratacağın da önemli. Neyin başarılı olup, neyin başarılı olmadığını bilmek, bugün olmasa da yarın sana istediğin başarıyı getirecek.
Aynı şekilde, sebebini bilmediğin başarının da değerinin çok yüksek olmadığını görüyorsun. Son bir aydır sağladığın inanılmaz büyümenin tam olarak neden kaynaklandığını bilemezsen bunu tekrar yaratamazsın. Tekrar yaratamadığın bir başarı kısa vadeli bir başarı olacak, uzun vadede istediğin noktaya gelmene yardımcı olamayacak.
Çalışanlar
İnovasyonun şuana kadar sıraladığım tüm adımlarında ortak olan bir nokta var: çalışanlar. İnovasyon, çalışanların bolca denemelerinin ve öğrenimlerinin sonucunda oluşuyor. Şirket, bu çalışanlara sahip olduğu sürece inovatif bir şirket olmaya devam ediyor. Amaç çalışanların denemeye, öğrenmeye ve başarmaya devam etmesi; bunları yaparken de şirketin bir parçası olmaları. Bu şekilde şirketler inanılmaz büyümelere, kat ve kat değer kazanmalara sebep oluyorlar. Çalışanlarıyla.
Silikon vadisi ise teknokent açıp, vergi muafiyeti getirince değil, içinde bu tarz şirketleri, insanları barındırdığı için inovasyon yuvası oluyor.
Son olarak buradaki inovasyon yapısının Türkiye’de de şekillenebilmesi için şirketlerimize naçizane önerilerim şunlar olacaktır:
Şirketinizin hedefini ülkedeki örnekleri değil, dünya çapındaki örnekleri baz alarak belirleyebilirsiniz.
Çalışanlarınızın piyasadaki yeni, başarılı yöntemler hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olabilirsiniz. Endüstriden, yurtiçinden veya yurtdışından pratik anlamda deneyimi ve bilgisi olanları şirketinize konuşmaya davet edebilirsiniz.
Üst yönetimin, nelerin yapılacağına yüzeysel olarak karar verip bütçe çıkardığı ve çalışanların birebir bunları uyguladığı düzen yerine, çalışanların bol bol denemeler yaptığı, bu denemelerden başarılı olana daha fazla bütçe ayrılacağı bir sisteme geçiş yapabilirsiniz.
Haftalık inovasyon toplantıları gerçekleştirip, şirkette denemeyi ödüllendiren bir kültür oluşturabilirsiniz. Haftada bir çok sık, bu süre içinde yeni şeyler denememiş oluruz diyorsanız, özellikle sizin bu toplantıları gerçekleştirmenizi tavsiye ederim.
Herkese bol bol deneme, yanılma ve öğrenme içeren bir hafta diliyorum!
---
Yurt içi veya yurt dışı istediğiniz işi bulmanız, keyif alacağınız bir kariyere ulaşmanız için hazırladığım 'Hayalindeki O İş' adlı ücretsiz e-rehber için buraya tıklayabilirsiniz!